Oświadczenia zdrowotne
Oświadczenia zdrowotne i oświadczenia żywieniowe — czy możemy ufać informacjom o korzystnym działaniu żywności?
Czy widząc na opakowaniu żywności zapis „może obniżać cholesterol”, możemy mu ufać? W UE przepisy gwarantują, że wszystkie oświadczenia zdrowotne umieszczane na etykietach, w reklamach lub innych materiałach marketingowych są poparte solidnymi dowodami naukowymi i zrozumiałe dla konsumentów.
Czym są oświadczenia zdrowotne?
Oświadczenie zdrowotne to każde stwierdzenie wskazujące na związek między żywnością lub jej składnikiem a konkretną korzyścią dla zdrowia. Przykłady takich oświadczeń to:
- „zmniejsza masę ciała”;
- „wspomaga pracę układu odpornościowego”;
- „zapewnia prawidłową pracę mięśni”.
Oświadczenia zdrowotne są zatwierdzane wyłącznie po przeprowadzeniu rygorystycznej oceny naukowej przez EFSA. Do tej pory EFSA ocenił ponad 2300 wniosków dotyczących oświadczeń zdrowotnych.
Oświadczenia żywieniowe a oświadczenia zdrowotne
Podczas gdy oświadczenia zdrowotne koncentrują się na związku między żywnością a zdrowiem, oświadczenia żywieniowe podkreślają skład samej żywności. Przykłady oświadczeń żywieniowych to:
„niska zawartość tłuszczu”;
„bez dodatku cukru”;
„wysoka zawartość błonnika”.
Oba rodzaje oświadczeń podlegają przepisom w celu zagwarantowania, że są one poparte badaniami naukowymi i nie wprowadzają w błąd.
Jako naukowcy EFSA rygorystycznie oceniamy dowody naukowe będące podstawą oświadczeń zdrowotnych zamieszczanych na opakowaniach żywności. Dzięki temu konsumenci mogą ufać informacjom, na podstawie których dokonują świadomego wyboru produktów.
Leng Heng, ekspertka ds. żywienia w EFSA.
Ochrona konsumentów
Organy europejskie i krajowe współpracują ze sobą, aby chronić konsumentów przed fałszywymi lub przesadzonymi oświadczeniami dotyczącymi produktów spożywczych. Dzięki takiemu systemowi:
- konsumenci mogą dokonywać świadomych wyborów;
- oświadczenia są zrozumiałe i poparte dowodami;
- w obrocie nie pojawiają się wprowadzające w błąd ani nieuzasadnione oświadczenia.
Co mówią dane liczbowe?
Zgodnie ze stanem na 2023 r.:
- Komisja Europejska zatwierdziła ponad 260 oświadczeń zdrowotnych do użytku w UE;
- odrzucono ponad 70% ocenianych oświadczeń z powodu braku poparcia w dowodach naukowych;
- niektóre przykłady zatwierdzonych oświadczeń odnoszą się do składników odżywczych, takich jak witamina D (zdrowie kości), kwasy tłuszczowe omega-3 (zdrowie serca) i błonnik (zdrowie układu pokarmowego).
Co to oznacza dla nas?
Widząc oświadczenie zdrowotne lub żywieniowe zamieszczone na produkcie na rynku UE, możemy mieć pewność, że podlegało ono wnikliwej kontroli. Należy jednak pamiętać, że żaden pojedynczy produkt spożywczy ani suplement nie zastąpią zrównoważonej, zróżnicowanej diety i zdrowego stylu życia.
