Suplementy diety
Czy jedna pigułka dziennie to sposób na zachowanie zdrowia? Omówienie suplementów diety i ich znaczenia dla zdrowia
Suplementy diety, często przyjmowane codziennie i rutynowo, zyskują w Europie coraz większą popularność. Suplementy diety – których oferta jest szeroka: od witaminy D po wyciągi z roślin, np. z żeń-szenia i czosnku – są przedstawiane jako wygodny sposób na utrzymanie dobrego stanu zdrowia, poprawę sprawności czy zwiększenie odporności. Trzeba jednak pamiętać, że suplementy diety tylko uzupełniają właściwą dietę i zdrowy styl życia – nie zastępują ich.
Zrozumienie suplementów diety i związanych z nimi korzyści
Suplementy diety to skoncentrowane źródła składników odżywczych, takich jak witaminy, składniki mineralne, aminokwasy, enzymy i substancje roślinne, w formie m.in. tabletek, kapsułek, proszków i płynów. Są one dostępne w aptekach, supermarketach, wyspecjalizowanych sklepach oraz w internecie. Choć wiele suplementów diety stosuje się w Europie od dawna, istnieją obawy dotyczące ich bezpieczeństwa i jakości – jak choćby związane z ryzykiem zanieczyszczeń i koniecznością zapewnienia, że stężenia składników bioaktywnych mieszczą się w bezpiecznym zakresie.
W Unii Europejskiej ocena suplementów diety i wdrażanie dotyczących ich przepisów odbywają się przede wszystkim na poziomie krajowym. EFSA (Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności) odgrywa jednak kluczową rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa, wydając opinie naukowe na temat substancji stosowanych w suplementach diety, w szczególności tych, które nie mają historii bezpiecznego stosowania w UE przed 1997 r. lub są przedmiotem wniosku państwa członkowskiego.
Substancje roślinne w suplementach diety
W suplementach diety dostępnych w Europie powszechnym składnikiem są substancje roślinne pochodzące z roślin, alg, grzybów czy porostów. Przykłady takich popularnych substancji to:
- żeń-szeń: promowany ze względu na swoje właściwości dodające energii;
- miłorząb japoński: często określany jako składnik wspomagający funkcje poznawcze;
- czosnek: powiązany ze stanem serca.
Chociaż ich użycie jest powszechne, działanie takich składników może się różnić, a niektóre mogą wchodzić w interakcje z lekami lub powodować działania niepożądane.
Czy na pewno potrzebujemy suplementów diety?
Suplementy diety służą do określonych celów:
- uzupełnianie niedoborów: np. u kobiet w ciąży lub osób rzadko wychodzących na słońce;
- poprawa wydajności: dla sportowców lub osób chcących poprawić zdolności poznawcze;
- utrzymanie dobrego ogólnego stanu zdrowia: jako uzupełnienie zdrowego stylu życia.
Nie są one jednak zamiennikiem zrównoważonej diety. Większość ludzi zaspokaja swoje zapotrzebowanie na składniki odżywcze przez żywność, a witamina D jest wartym uwagi wyjątkiem w regionach o niskim nasłonecznieniu. Nadmierne spożycie suplementów diety może prowadzić do szkodliwych skutków, ponieważ wyższe dawki niekoniecznie są dobre dla zdrowia.
W Unii Europejskiej rynek suplementów diety jest zarządzany na poziomie krajowym. W przypadku obaw dotyczących któregokolwiek z nich jesteśmy proszeni o przeprowadzenie oceny bezpieczeństwa.
(Ariane Titz, naukowczyni ds. żywienia w EFSA)
Rozporządzenie i bezpieczeństwo w UE
Producenci muszą zapewnić bezpieczeństwo i odpowiednie oznakowanie produktów, a zawartość składników odżywczych powinna odpowiadać ustalonym wartościom. Europejscy naukowcy oceniają substancje niemające historii bezpiecznego stosowania i udzielają wskazówek w kontekście potencjalnych zagrożeń.
Kluczowe wnioski dla konsumentów
- Wybieraj mądrze: przed rozpoczęciem przyjmowania suplementów diety skonsultuj się z lekarzem.
- W pierwszej kolejności skoncentruj się na diecie: zrównoważona dieta to podstawa dobrego zdrowia.
- Bądź na bieżąco z informacjami: szukaj wiarygodnych źródeł i zweryfikowanych produktów.
- Więcej informacji na temat suplementów diety można znaleźć na stronie kampanii EFSA poświęconej bezpieczeństwu żywności.
Rozumiejąc rolę suplementów diety, konsumenci mogą podejmować świadome decyzje jak poprawiać swoje zdrowie, ograniczając jednocześnie zagrożenia. Należy pamiętać, że suplementy diety tylko uzupełniają właściwą dietę i zdrowy styl życia – nie zastępują ich.
