Πρόσθετα τροφίμων

Πρέπει να ανησυχούμε γι’ αυτά και γιατί χρησιμοποιούνται;

Τα πρόσθετα τροφίμων είναι ουσίες που προστίθενται στα τρόφιμα για να διατηρήσουν ή να βελτιώσουν την ασφάλεια, τη φρεσκάδα, τη γεύση, την υφή ή την εμφάνισή τους. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι ουσίες αυτές ρυθμίζονται αυστηρά και όλα τα πρόσθετα πρέπει να περνούν από αυστηρές αξιολογήσεις ασφάλειας πριν εγκριθούν για χρήση στα τρόφιμα.

Για ποιους λόγους χρησιμοποιούνται τα πρόσθετα τροφίμων;

Τα πρόσθετα τροφίμων διατίθενται σε πολλές μορφές, από συντηρητικά και γλυκαντικά έως γαλακτωματοποιητές και χρωστικές τροφίμων. Είναι απαραίτητα για την παραγωγή τροφίμων, καθώς διασφαλίζουν ότι τα προϊόντα παραμένουν ασφαλή και σε καλή κατάσταση κατά τη μεταφορά τους μέσω της αλυσίδας εφοδιασμού των τροφίμων από το εργοστάσιο ως το πιάτο μας.

Ενδεικτικά παραδείγματα:

• Συντηρητικά: Νιτρικά και νιτρώδη σε κρέας, ψάρια και τυροκομικά προϊόντα.
• Ενισχυτικά: Διοξείδιο του θείου στο κρασί, το οποίο προστατεύει τα γευστικά χαρακτηριστικά του.
• Χρώματα: Φυσικές ή συνθετικές χρωστικές ύλες τροφίμων που βελτιώνουν την οπτική ελκυστικότητα ενός προϊόντος.
• Πυκνωτικά: Κόμμι ξανθάνης (E 415), το οποίο χρησιμοποιείται συχνά σε σάλτσες.

Πώς προστατεύονται οι καταναλωτές;

Προτού εγκριθεί οποιοδήποτε νέο πρόσθετο ή η προτεινόμενη νέα χρήση κάποιου υπάρχοντος πρόσθετου, οι επιστήμονες της EFSA διεξάγουν αυστηρή αξιολόγηση για να εκτιμήσουν την ασφάλεια της κατανάλωσής του από τον άνθρωπο. Κατά τη διαδικασία αυτή εξετάζονται ο τρόπος με τον οποίο το πρόσθετο αλληλεπιδρά με τα τρόφιμα, οι πιθανές επιπτώσεις του στον ανθρώπινο οργανισμό και τα ανώτατα επίπεδα της ημερήσιας κατανάλωσης που θεωρούνται ασφαλή. Εκτός από την αξιολόγηση νέων πρόσθετων, η EFSA επαναξιολογεί ανά τακτά διαστήματα τα ήδη επιτρεπόμενα, ώστε να διασφαλίζεται ότι εξακολουθούν να πληρούν τα ισχύοντα πρότυπα ασφάλειας.

Εφόσον χρησιμοποιείται ένα πρόσθετο που έχει εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πρέπει να αναγράφεται στην ετικέτα του τροφίμου. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται ότι οι καταναλωτές γνωρίζουν ακριβώς τι καταναλώνουν και τους παρέχεται η δυνατότητα να κάνουν συνειδητές επιλογές σχετικά με τα τρόφιμα που καταναλώνουν.

Πώς να αναγνωρίζετε τα πρόσθετα στις ετικέτες τροφίμων

Τα πρόσθετα περιλαμβάνονται πάντα στον κατάλογο των συστατικών της ετικέτας των τροφίμων. Οι ετικέτες πρέπει να προσδιορίζουν τόσο τη λειτουργία του πρόσθετου στο τελικό τρόφιμο (π.χ. χρωστική, συντηρητικό) όσο και τη συγκεκριμένη ουσία που χρησιμοποιείται είτε με αναφορά του αντίστοιχου αριθμού Ε, είτε της ονομασίας του (π.χ. Ε 415 ή ξανθανικό κόμμι).

1. Λειτουργία: Γιατί χρησιμοποιείται το πρόσθετο (π.χ. πυκνωτικό μέσο, χρωστική ουσία).
2. Ταυτοποίηση: Είτε τον αριθμό Ε του πρόσθετου (π.χ. Ε 450) είτε την ειδική ονομασία του (π.χ. δισόξινο πυροφωσφορικό νάτριο).