Cleachtas Ilteangach EFSA

Mar chuid de thimpeallacht institiúideach an Aontais Eorpaigh, cuireann an tÚdarás Eorpach um Shábháilteacht Bia (EFSA) cineál ilteangach an Aontais chun cinn agus tagann sé le beartas teanga an Aontais Eorpaigh. Tá an t‑ilteangachas fréamhaithe i Rialachán Uimh. 1 de 1958 lena gcinntear na teangacha atá le húsáid i gComhphobal Eacnamaíochta na hEorpa¹ agus i reachtaíocht phríomhúil eile de chuid an Aontais².

Creideann EFSA go gcuireann rochtain ar fhaisnéis i dteanga atá ar eolas acu ar chumas geallsealbhóirí agus saoránach páirt a ghlacadh i bpróiseas daonlathach an Aontais ar bhealach trédhearcach. Dá bhrí sin, tá EFSA tiomanta d’fhaisnéis a chur ar fáil san oiread teangacha éagsúla agus is féidir ionas go mbeidh gach geallsealbhóir agus gach saoránach den Aontas in ann an obair a dhéanaimid a thuiscint.

I gcomhréir le moltaí an Ombudsman Eorpaigh maidir le teangacha oifigiúla an Aontais a úsáid i gcumarsáid leis an bpobal, ghlac Bord Bainistíochta EFSA beartas ilteangach in 2018 dá straitéis fhoriomlán maidir le rannpháirtíocht geallsealbhóirí agus maidir le riosca cumarsáide.

[1] Rialachán Uimh. 1, lena gcinntear na teangacha atá le húsáid ag Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa, IO P 017, 6.10.1958, lch. 385. 
[2] Féach Airteagal 3(3) den Leagan comhdhlúite den Chonradh ar an Aontas Eorpach; Airteagal 20(2a) agus Airteagal 24 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (leagan comhdhlúite); Airteagal 21 agus Airteagal 41(4) de Chairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh.

Cleachtas ilteangach

Tá formhór ábhar cumarsáide EFSA ar fáil ar shuíomh gréasáin EFSA (www.efsa.europa.eu) i dteangacha oifigiúla uile an Aontais (23). Is féidir teacht ar aistriúcháin go díreach ar na leaganacha teanga ábhartha de na leathanaigh nó tríd an teanga réamhshocraithe a athrú sa roghchlár anuas atá sa chúinne ar dheis ar bharr gach leathanaigh.

I gcomhréir leis an gcinneadh maidir le córas teanga EFSA, is é Béarla príomhtheanga oibre an Údaráis agus an teanga bharántúil do dhoiciméid a n‑eisíonn an tÚdarás iad. Aistrítear na doiciméid agus na foilseacháin atá ar fáil i dteangacha oifigiúla eile de chuid an Aontais ón leagan barántúil Béarla ábhartha trí úsáid a bhaint as aistriúchán daonna agus as aistriúchán uathoibríoch. Braitheann EFSA ar sheirbhísí Ionad Aistriúcháin Chomhlachtaí an Aontais Eorpaigh agus ar aistritheoirí inmheánacha fosta.

Tá aschuir eolaíocha EFSA ar fáil faoi láthair i mBéarla amháin, arb é príomhtheanga na heolaíochta san Aontas í, agus tá na saineolaithe teicniúla agus/nó eolaíocha in ann inneachar speisialaithe EFSA sa teanga sin a thuiscint. Cuirtear ar fáil i bhFraincis, i nGearmáinis, in Iodáilis agus i Spáinnis achoimrí i dteanga shimplí, shothuigthe ar aschuir eolaíocha roghnaithe a mheastar a bheith an-ábhartha nó a bhfuil spéis ar leith ag an bpobal i gcoitinne iontu.

Forbhreathnú ar inneachar de réir an spriocphobail agus na teangacha atá ar fáil ar shuíomh gréasáin EFSA

Suíomh gréasáin

Codanna de shuíomh gréasáin EFSA a mheastar a bhfuil ábharthacht ar leith ag baint leo don phobal, déantar iad a aistriú de láimh agus tá siad ar fáil i dteangacha oifigiúla uile an Aontais (e.g. na míreanna ‘Maidir le’, fógra dlíthiúil, ráiteas inrochtaineachta, cosaint sonraí pearsanta, etc.).

Baintear feidhm as ríomhaistriúchán uathoibrithe le haghaidh inneachair eile, leibhéil bhrabhsála, roghchláir agus míreanna nascleanúna ar an suíomh gréasáin i ngach teanga oifigiúil eile de chuid an Aontais. Cuirtear séanadh cuí leis.

Féach ar an tábla thuas chun faisnéis níos mionsonraithe a fháil faoi infhaighteacht na leaganacha ilteangacha do na cineálacha éagsúla inneachair.

Na meáin shóisialta

Is é Béarla an teanga a úsáidtear de ghnáth ar ár gcainéil meán sóisialta. D’fhéadfaí sé go n‑aistreofaí an t‑inneachar go líon áirithe teangacha bunaithe ar ábharthacht agus/nó ar spéis an phobail.

Cumarsáid dhíreach leis an bpobal

I gcomhréir leis an gConradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh, áirithíonn EFSA go bhfaighidh saoránaigh a scríobhann chuig an Údarás i dteanga oifigiúil an Aontais Eorpaigh freagra sa teanga chéanna laistigh de thréimhse ama réasúnta (15 lá oibre).

Tuilleadh eolais:

• Ceist a chur ar an Údarás Eorpach um Shábháilteacht Bia

Comhairliúcháin phoiblí

I gcomhréir leis an Rialachán lenar bunaíodh EFSA agus lena bheartas maidir le hoscailteacht agus trédhearcacht, reáchtálann EFSA comhairliúcháin phoiblí maidir le dréacht-aschuir eolaíocha chun ionchur a fháil ón bpobal eolaíochta agus ó gheallsealbhóirí. Is i mBéarla amháin a fhoilsítear comhairliúcháin phoiblí ach is féidir le rannpháirtithe a n‑aighneacht a chur isteach in aon cheann de theangacha oifigiúla an Aontais.

Soláthairtí

I gcás ceannachán ar luach os cionn EUR 143 000 úsáideann EFSA an nós imeachta um ghlao oscailte ar thairiscintí.

Foilsítear glao oscailte ar thairiscintí sa leagan ar líne den Fhorlíonadh a ghabhann le hIris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh – an tairseach Funding & Tenders Portal – áit a gcuirtear ar fáil an fhaisnéis bhunúsach le haghaidh tairiscintí i ngach teanga oifigiúil de chuid an Aontais.

Iarrtar ar oibreoirí eacnamaíocha ar spéis leo tairiscint a chur isteach i gceann de theangacha oifigiúla an Aontais Eorpaigh.

I gcás ceannacháin ar mó a luach ná EUR 15 000 agus atá cothrom le EUR 143 000 nó faoina bhun, úsáideann EFSA an “nós imeachta soláthair idirbheartaithe” lena n‑áirítear cuireadh a thabhairt d’iarrthóirí ar rogha EFSA tairiscint a chur isteach. Déantar an teanga nó na teangacha a úsáidtear don nós imeachta a shainiú ar chur chuige cás ar chás bunaithe ar an gcineál ceannachán agus ar an spriocmhargadh agus cinneadh EFSA maidir lena chóras teanga á chur san áireamh.

Deontais

Bronnann EFSA deontais nó fóirdheontais ar thionscadail agus ar ghníomhaíochtaí a chuireann le misean EFSA trí ghlaonna ar thograí. Is féidir tograí a chur isteach in aon teanga oifigiúil de chuid an Aontais Eorpaigh. Ós rud é gurb é Béarla teanga oibre EFSA, áfach, cuirtear dlús leis an bpróiseas meastóireachta má chuirtear tograí isteach i mBéarla.

Athbhreithniú beartais

Leanfaidh EFSA d’athbhreithniú a dhéanamh ar an mbeartas seo, a fheidhmíocht a thomhas, agus é a oiriúnú dá réir d’éilimh ghnó amach anseo agus do riachtanais na ngeallsealbhóirí agus an phobail i gcoitinne.