Woordenlijst
Deze meertalige woordenlijst bevat gemakkelijk te begrijpen definities voor de belangrijkste wetenschappelijke termen op het gebied van risicobeoordeling die op deze website worden gebruikt. Termen en definities daarvan zijn in onze communicatieproducten als pop-ups opgenomen om begrippen uit te leggen aan het algemene publiek.
In de woordenlijst wordt gebruikgemaakt van standaardspelling in het Engels. Acroniemen worden met hoofdletters geschreven. Termen worden met kleine letters geschreven. De termen en verklaringen worden vertaald in alle 24 officiële talen van de EU.
De woordenlijst wordt regelmatig bijgewerkt. Relevante ontbrekende termen kunnen voor opname in de lijst worden voorgesteld via het online vragenformulier.
Disclaimer: De definities in de woordenlijst zijn uitsluitend bedoeld om de gebruikers van deze website te helpen wetenschappelijke terminologie te begrijpen. De definities kunnen verschillen van die in de wetgeving van de Europese Unie en in het EFSA-tijdschrift.
T
De toelaatbare dagelijkse inname (TDI) is een schatting van de hoeveelheid van een stof in levensmiddelen of drinkwater die niet opzettelijk wordt toegevoegd (bijv. contaminanten) en die in de loop van een mensenleven kan worden geconsumeerd zonder noemenswaardig risico voor de gezondheid.
Een gebrek aan een noodzakelijke factor in bijvoorbeeld de voeding of het milieu die schadelijk is voor de groei van een organisme
Maximumgehalte van een stof of ander agens waaraan mensen gedurende een bepaalde periode veilig kunnen worden blootgesteld
Suikers die tijdens het verwerken, koken enz. aan levensmiddelen worden toegevoegd, apart worden gegeten of aan tafel aan levensmiddelen worden toegevoegd
De maximale inname van stoffen in levensmiddelen, zoals nutriënten of contaminanten, die gedurende een leven dagelijks kunnen worden geconsumeerd zonder schadelijke gezondheidseffecten
Een schatting van de hoeveelheid van een stof in levensmiddelen of drinkwater die niet opzettelijk wordt toegevoegd (bijv. contaminanten) en die gedurende een leven kan worden geconsumeerd zonder een noemenswaardig risico voor de gezondheid te vormen.
De maximale inname van stoffen in levensmiddelen, zoals nutriënten of contaminanten, die gedurende een leven wekelijks kunnen worden geconsumeerd zonder schadelijke gezondheidseffecten te riskeren
Product dat opzettelijk aan diervoeder wordt toegevoegd ter verbetering van: I) de kwaliteit van de diervoeders, ii) de kwaliteit van de van dieren afkomstige levensmiddelen; III) dierprestaties en diergezondheid
De totale hoeveelheid suikers in de voeding omvat de vrije suikers (inclusief toegevoegde suikers) plus de suikers die van nature aanwezig zijn in melk, fruit en groenten
Het vermogen van een stof om schade toe te brengen aan een levend organisme
De specifieke reeks gebeurtenissen die verklaart hoe een stof een toxisch effect veroorzaakt
Het proces van interactie van chemische stoffen met het lichaam en de daaropvolgende reacties die tot schadelijke effecten leiden
Het onderzoek naar de processen waarmee potentieel toxische stoffen in het lichaam worden verwerkt. Dit houdt in dat inzicht wordt verkregen in absorptie, distributie, metabolisme en excretie van dergelijke stoffen
Een samenvatting van de toxische effecten van een bepaalde stof, met inbegrip van de blootstellingsniveaus waarbij deze effecten optreden
Een screeninginstrument dat conservatieve blootstellingslimieten biedt bij gebrek aan voldoende chemisch-specifieke toxicologische gegevens. Het is een wetenschappelijk onderbouwde benadering voor het prioriteren van chemische stoffen met geringe blootstelling waarvoor meer gegevens nodig zijn boven die waarvan kan worden aangenomen dat zij geen noemenswaardig risico voor de gezondheid van de mens vormen
Een waarde die het niveau aangeeft van een bepaalde stof waaraan mensen gedurende een bepaalde periode veilig kunnen worden blootgesteld; bijvoorbeeld de aanvaardbare dagelijkse inname (ADI)
De mogelijkheid om de reis van een levensmiddel of ingrediënt in alle stadia van productie, verwerking en distributie te volgen
Traditionele levensmiddelen zijn een subgroep van nieuwe voedingsmiddelen. De term heeft betrekking op voedingsmiddelen die traditioneel worden geconsumeerd in landen buiten de EU. Hieronder vallen levensmiddelen die gemaakt zijn van planten, micro-organismen, schimmels, algen en dieren (bv. chiazaad, baobabvrucht, insecten, waterkastanjes)
Een methode voor het visualiseren van een keten van gebeurtenissen die een causaal verband hebben en die kunnen leiden tot een schadelijk resultaat voor organismen of het milieu
Een van de zogenaamde “omica’s”: een benadering van het onderzoek naar genexpressie waarbij duizenden RNA-moleculen in een bepaald monster (van weefsel of cellen) gelijktijdig worden geanalyseerd.
De toxicologische gevarendrempel (TTC) is een screeninginstrument dat conservatieve blootstellingslimieten biedt bij gebrek aan voldoende chemisch-specifieke toxicologische gegevens. Het gaat om een wetenschappelijk onderbouwde benadering waarbij chemische stoffen met geringe blootstelling waarvoor meer gegevens nodig zijn prioriteit krijgen boven stoffen waarvan kan worden aangenomen dat zij geen noemenswaardig risico voor de gezondheid van de mens vormen
De toelaatbare wekelijkse inname (TWI) is de maximale inname van stoffen in levensmiddelen, zoals nutriënten of contaminanten, die wekelijks in de loop van een mensenleven kunnen worden geconsumeerd zonder risico op nadelige gezondheidseffecten
De tijd die nodig is om 50 % van een in een persoon, populatie of ecosysteem aanwezige stof op natuurlijke wijze af te breken of te verwijderen. De halfwaardetijd, of t½, wordt vaak gebruikt om het verdwijnen van potentieel schadelijke stoffen zoals chemische toxinen te beschrijven