Geen vogelgriep: bescherm uw pluimveehouderij!

Datum laatste herziening:

15 september 2025

Onze pluimveehouderijen beschermen tegen infectieziekten begint met bewustzijn en preventie. Via de EU-brede campagne #NoBirdFlu verstrekken we essentiële informatie over bioveiligheid op pluimveehouderijen om de insleep van vogelgriep te helpen voorkomen en de verspreiding ervan tegen te gaan. Of u nu op een pluimveebedrijf werkt, voor een koppel kippen of ander pluimvee in de achtertuin zorgt als hobbyhouder, of pluimveehouderijen bezoekt als onderdeel van uw werk, kan het volgen van een paar belangrijke stappen een groot verschil maken in het beschermen van de gezondheid van de dieren.

Persmededeling Materiaal om te delen

Hou vogelgriep buiten

Toegangscontrole

Mensen, voertuigen en materialen mogen pluimveebedrijven alleen betreden wanneer dat absoluut noodzakelijk is. Laat mensen en materialen alleen toe na toepassen van reiniging- en desinfectiemaatregelen, vooral als ze onlangs in contact zijn geweest met pluimvee, pluimveematerialen of wilde vogels Zelfs kleine sporen van verontreiniging met bv. stof, uitwerpselen of veren, kunnen ziektekiemen van de ene plaats naar de andere overbrengen. Het is dus belangrijk dat mensen, voertuigen en materialen schoon zijn bij verplaatsing tussen houderijen.

Draag altijd schone kleren, was uw handen en gebruik alleen schoon schoeisel wanneer u een pluimveehouderij betreedt. Verwissel van schoeisel, draag schone wegwerpoverschoenen of gebruik ontsmettingsbakken bij de ingang. Dit werkt alleen wanneer het schoeisel ontdaan is van grof vuil en de ontsmettingsbak regelmatig wordt ververst. Gebruik indien mogelijk alleen speciale kleding voor het werk op het bedrijf om besmetting te voorkomen.

All-in/all-out

Deze aanpak houdt in dat al het pluimvee van dezelfde leeftijd tegelijkertijd op het bedrijf wordt geplaatst en aan het einde van de productieronde samen wordt afgevoerd. Dit verbetert niet alleen de productie-efficiëntie, maar vermindert ook het aantal bezoeken aan het bedrijf, waardoor het risico afneemt dat ziektes de pluimveekoppels binnendringen.

Wanneer u nieuwe dieren of broedeieren naar een boerderij brengt, controleer dan eerst de documenten. Als u een hobbyhouderij hebt en niet in staat bent de aanpak “all-in/all-out” te volgen, is het belangrijk om nieuwe dieren in quarantaine te plaatsen voordat ze met de rest van het koppel worden gemengd. Dit helpt ervoor te zorgen dat ze gezond zijn en geen ziekten introduceren.

Volledige reiniging

Na elke productieronde moeten alle ruimtes en materialen die in contact zijn geweest met het pluimvee grondig worden gereinigd en ontsmet. Regelmatige reiniging en desinfectie is essentieel voor een goede bioveiligheid. Scheid “schone” delen van de boerderij (in contact met dieren) duidelijk af van “vuile” delen (in contact met de externe omgeving). Verwijder alle mest, strooisel en andere restmaterialen en ontsmet de omgeving om de nieuwe koppel te beschermen.

Veilig onderdak

Zorg ervoor dat regen- en afvalwater goed wordt afgevoerd; zorg voor goed werkende regengoten die ondergronds afwateren en goede afwatering van erf en uitloop. Zorg voor goede plaagdierbestrijding en – wering, en pleeg regelmatig onderhoud aan gebouwen- en ventilatiesystemen om deze ontoegankelijk te maken voor plaagdieren. Een schone, veilige omgeving verbetert niet alleen het dierenwelzijn, maar vermindert ook de kans op binnendringing van mogelijke dierziekten in het bedrijf.

Afvalverwerking

Ruim mest, voederresten en dode dieren onmiddellijk en veilig op om te voorkomen dat wilde dieren of plaagdieren ermee in contact komen en ziekten kunnen verspreiden.

Voer en water

Zorg voor schoon water en niet-verontreinigd voer. Gebruik geen voer dat blootgesteld is geweest aan vuil, uitwerpselen van ander pluimvee, wilde vogels of plaagdieren of vocht. Water mag niet uit open waterbronnen worden gehaald; gebruik alleen water uit schone bronnen.

Ken de risico’s

Als iedereen – van dagelijks personeel tot incidentele bezoekers – de risico’s begrijpt en de juiste procedures volgt, beschermen ze samen het hele bedrijf. Om het naleven van deze regels gemakkelijk te maken, kunt u borden, fysieke barrières of kleurgecodeerde zones gebruiken die een duidelijke scheiding maken tussen “schone” gebieden (met direct contact met dieren) en “vuile” gebieden (die blootgesteld zijn aan de externe omgeving). Dergelijke herinneringen helpen personeel en bezoekers om de juiste stappen te volgen, zoals omkleden of handen wassen wanneer ze van de ene naar de andere zone gaan.

Geen plaats voor wilde vogels en plaagdieren

Wilde vogels en andere dieren kunnen ziekten in de boerderij introduceren. Bewaar voer altijd in gesloten of waterdichte containers en strooisel in gesloten of overdekte ruimten om verontreiniging te voorkomen. Vermijd het verplaatsen van voer tussen verschillende vogelpopulaties en zorg ervoor dat er geen (stilstaande) waterbronnen op en rond het erf zijn, omdat dit wilde vogels en plaagdieren kan aantrekken.

Installeer stevige daken, dichte muren en dichte omheiningen voor de huisvesting van het pluimvee. Leefruimten in de open lucht moeten worden beschermd door middel van netten of draadomheiningen met geschikte mazen om wilde vogels buiten te houden. Zorg ervoor dat gras of andere begroeiing in de buurt van de omheining netjes en kort gehouden wordt om natte plekken en foerageergedrag van wilde vogels te voorkomen. Regelmatige inspecties zijn van essentieel belang om openingen of gaten in barrières te controleren. Het gebruik van afschrik- of afweermiddelen kan wilde vogels er ook van weerhouden het gebied van de pluimveehouderij te benaderen.

Één soort, één ruimte

Hou ze gescheiden

Verschillende soorten pluimvee – zoals kippen, eenden en kalkoenen – dienen van elkaar gescheiden te worden gehouden. Dit komt omdat het mengen van soorten het risico op de verspreiding van ziektes verhoogt en ziektes zich in bepaalde soorten ongemerkt kunnen verspreiden. Andere dieren, zoals huisdieren of vee, moeten ook uit de buurt van pluimvee worden gehouden.

Herken de symptomen, handel snel

Snel gezien is vroeg gestopt

Als u iets ongewoons opmerkt – dieren die minder eten of drinken, plotselinge sterfte in het koppel, benauwdheid of snotteren, vreemd gedrag of andere tekenen van ziekte – meldt dit dan onmiddellijk. Hoe sneller u actie onderneemt, hoe groter de kans dat u een ernstige uitbraak kunt stoppen en uzelf en ander pluimvee in de buurt kunt beschermen. Dit geldt vooral als u vermoedt dat er sprake is van vogelgriep of wanneer u dode wilde vogels of zoogdieren op of in de buurt van uw houderij vindt.

Wacht niet en raad niet; neem zo snel mogelijk contact op met uw dierenarts of het NVWA meldpunt of andere lokale instanties die u verder kunnen helpen.

Vergeet niet dat vogelgriep ook onder mensen kan verspreiden. Vermijd contact met mogelijk besmette dieren of hanteer ze met beschermingsmiddelen in overeenstemming met goede hygiënische praktijken.

Bioveiligheid is niet complex, maar het is wel essentieel en vereist een rigoureuze, continue en consistente toepassing. Eenvoudige handelingen kunnen veel doen om dierziektes te stoppen voordat ze zich verspreiden.

Materiaal om te delen

Word een voorvechter van bioveiligheid! Deze toolkit bevat infographics, posters, stickers en kant-en-klare posts voor sociale media, of u nu pluimveehouder bent, hobbyhouder bent, dierenarts bent of pluimveehouderijen bezoekt in een professionele context. Gebruik deze materialen gerust om de bioveiligheid te verbeteren, de verspreiding van vogelgriep te helpen voorkomen en de gezondheid van dieren te beschermen.