Wpływ na gospodarkę
Zdrowie roślin jest nie tylko kluczowe z punktu widzenia naszego środowiska i bezpieczeństwa żywnościowego – lecz odgrywa niezwykle ważną rolę w kształtowaniu naszych gospodarek.
Zdrowie roślin ma bezpośredni wpływ na różne sektory i branże – może wywierać zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki gospodarcze.
Jak zdrowie roślin wpływa na gospodarkę
Zdrowie roślin ma kluczowe znaczenie dla wydajności produkcji rolnej, w tym dla wytwarzania żywności. Warto pamiętać, że rośliny wpływają na dostępność żywności na dwa sposoby – bezpośrednio, gdy sami spożywamy rośliny, a także pośrednio, gdy wykorzystujemy je jako paszę dla zwierząt hodowlanych. Choroby i szkodniki roślin mogą niszczyć uprawy, prowadząc do zmniejszenia plonów i zwiększenia kosztów produkcji ponoszonych przez rolników. To z kolei może skutkować wyższymi cenami żywności dla konsumentów i potencjalnie powodować niedobory żywności, wpływając na całą gospodarkę.
Zdrowie roślin jest również ściśle powiązane z handlem międzynarodowym. Wraz
z transportami roślin choroby i szkodniki mogą trafiać do kolejnych państw – takie zdarzenia mogą zakłócać handel oraz powodować poważne straty gospodarcze. Ochrona zdrowia roślin poprzez surowe przepisy importowe i certyfikaty pomaga chronić lokalne rolnictwo i zapobiegać rozprzestrzenianiu się szkodników. Przykłady tych certyfikatów obejmują unijne świadectwo fitosanitarne oraz świadectwo zdrowia roślin, które muszą towarzyszyć większości roślin i produktów roślinnych wprowadzanych na rynek UE (pełną listę znajdziesz tutaj), a także paszport roślin, który powinien towarzyszyć wszystkim roślinom będącym przedmiotem handlu w UE.
Gdy rośliny będą w złym stanie, bezpośrednie konsekwencje gospodarcze przestaną być naszym jedynym zmartwieniem. Zaniedbanie zdrowia roślin dzisiaj może skutkować:
- utratą różnorodności biologicznej,
- degradacją ekosystemu,
- zaburzeniem równowagi środowiskowej.
Zdrowie roślin w historii
Co się dzieje, gdy zdrowie roślin jest zaniedbywane? Historia uczy nas
o gospodarczych i społecznych konsekwencjach niewłaściwego zarządzania zdrowiem roślin. Na przykład wielki głód w Irlandii w połowie XIX wieku wynikał z powszechnego występowania zarazy ziemniaczanej – choroby roślin, która doprowadziła do niszczycielskiej utraty plonów i śmierci wielu mieszkańców tego wyspiarskiego kraju.
Obecnie jesteśmy świadkami rozprzestrzeniania się nowych chorób roślin, takich jak między innymi HLB, dotykającej owoce cytrusowe, a także Xylella fastidiosa – bakterii atakującej rośliny, która od czasu pojawienia się w południowych Włoszech
w 2013 roku sieje spustoszenie w gajach oliwnych, zakażając i zabijając oszałamiającą liczbę 21 milionów drzew w samej Apulii. Przypadki choroby odnotowywane są także w całej Europie Południowej. Patogen ten mógłby potencjalnie spowodować roczne straty produkcyjne o wartości 5,5 miliardów euro, gdyby doszło do jego rozprzestrzenienia się w całej Unii Europejskiej.
Choroby te wpływają negatywnie na przemysł rolniczy, prowadząc do zmniejszenia zbiorów, utraty miejsc pracy i wzrostu kosztów produkcji.