Ekonomski uticaj
Zdravlje bilja je od vitalnog značaja ne samo za očuvanje životne sredine i bezbjednost hrane već i za oblikovanje naše ekonomije.
Zdravlje bilja direktno utiče na različite sektore i industrije pri čemu može imati kako pozitivan tako i negativan uticaj na ekonomiju.
Kako zdravlje bilja utiče na ekonomiju
Održavanje zdravih biljaka je od presudne važnosti za produktivnost poljoprivrede i proizvodnju hrane. U stvari, biljke dvojako utiču na naše snabdijevanje hranom – direktno, kada ih koristimo za sopstvenu ishranu, i indirektno, kada ih koristimo za ishranu domaćih životinja. Štetni organizmi i bolesti bilja mogu uništiti usjeve i tako dovesti do manjih prinosa i većih troškova proizvodnje koje imaju poljoprivrednici. S druge strane, to može imati za posljedicu veće cijene hrane za potrošače i potencijalne nestašice prehrambenih proizvoda, što može uticati na cjelokupnu ekonomiju.
Zdravlje bilja je u znatnoj mjeri povezano sa međunarodnom trgovinom. Invazivni štetni organizmi i bolesti bilja mogu biti prenijeti pri prekograničnom transportu biljaka i biljnih proizvoda narušavajući trgovinu i nanoseći ekonomske gubitke. Zaštita zdravlja bilja putem strogih uvoznih propisa i sertifikata doprinosi zaštiti lokalne poljoprivrede i spriječava širenje štetnih organizama. U primjere ovih sertifikata spada fitosanitarni sertifikat EU ili sertifikat o zdravstvenom stanju biljaka, koji mora biti priložen uz većinu biljaka ili biljnih proizvoda koji ulaze u EU (kompletnu listu možete vidjeti ovdje) i biljni pasoš , koji mora biti priložen uz sve biljke kojima se trguje u okviru EU.
Loše zdravlje bilja može imati uticaj koji je daleko obuhvatniji od neposrednih ekonomskih posljedica. Zanemarivanje zdravlja bilja danas može, u budućnosti, dovesti do:
- gubitka biodiverziteta;
- degradacije ekosistema;
- ekološke neravnoteže.
Zdravlje bilja tokom istorije
Šta se dešava kada se zdravlje bilja zanemari? Istorija pokazuje kako loše održavanje zdravlja bilja ima poguban ekonomski i društveni uticaj. Na primjer, Velika irska glad sredinom 19. vijeka, nastala usljed širenja plamenjače krompira, dovela je do katastrofalnog gubitka usjeva i ogromnih gubitaka u ljudskim životima u Irskoj.
U skorije epidemije bolesti bilja spadaju bolest ozelanjavanja citrusa, koje pogađa agrume, to jest citruse, i Xylella fastidiosa, bakterijski biljni patogeni organizam koji je otkako se pojavio u južnoj Italiji 2013. godine opustošio maslinjake, inficirajući i uništavajući zapanjujućih 21 milion stabala samo u Apulji, italijanskog regiji. Ovaj patogeni organizam bi mogao uzrokovati gubitke u godišnjoj proizvodnji od 5,5 milijardi eura kada bi se proširio u cijeloj EU.
Ove bolesti bilja su uticale na poljoprivredu i dovele do slabije žetve, gubitaka posla i većih troškova proizvodnje.