Gluais
Soláthraíonn an ghluais ilteangach seo sainmhínithe atá éasca le tuiscint ar na príomhthéarmaí eolaíocha a úsáidtear ar an suíomh Gréasáin seo san fhearann measúnaithe riosca. Déantar tagairt do théarmaí agus dá sainmhínithe inár dtáirgí cumarsáide mar nótaí aníos chun coincheapa a mhíniú don phobal nach bhfuil aon saineolas acu.
Úsáidtear litriú caighdeánach Béarla tríd síos. Déantar acrainmneacha a chaipitliú. Cuirtear téarmaí i láthair i gcás íochtair. Aistrítear na hiontrálacha go gach ceann de 24 theanga oifigiúla an AE.
Doiciméad beo is ea an ghluais faoi réir nuashonruithe rialta. Is féidir téarmaí ábhartha atá in easnamh a mholadh ar an Foirm iarratais um Cheist a Chur.
Séanadh: Chun cabhrú le húsáideoirí an tsuímh Ghréasáin seo téarmaíocht eolaíoch a thuiscint amháin agus é sin amháin a thugtar sainmhínithe sa ghluais. Féadfaidh na sainmhínithe a bheith difriúil leo siúd a thugtar i reachtaíocht an Aontais Eorpaigh agus in Irisleabhar EFSA.
F
Is fachtóir é seo, a bhaineann le substaint, a úsáideann measúnóirí riosca chun dáileog thagartha a dhíorthú a mheastar a bheith sábháilte nó nach dócha go dtarlóidh éifeacht dhíobhálach faoina bun. Braitheann luach an fhachtóra sábháilteachta ar an éifeacht thocsaineach, ar mhéid agus ar chineál an daonra atá le cosaint agus ar cháilíocht na sonraí (éicea)thocsaineolaíochta agus nochta atá ar fáil
Faireachán a dhéanamh ar éifeachtaí táirge nua (e.g. planda GM) tar éis é a chur ar an margadh. D’fhéadfadh sé go nochtfaí leis sin éifeachtaí díobhálacha nár tuaradh sa mheasúnú riosca a rinneadh sular cuireadh ar an margadh é
An próiseas trína n-aithníonn EFSA, mar chuid dá ghnáthobair, saincheist ar fiú tuilleadh machnaimh a dhéanamh uirthi
Substaint a mharaíonn feithidí
Foroinnt inaitheanta daonra; mar shampla, naíonáin
An próiseas chun an fhadhb shonrach a bhfuil aghaidh á tabhairt uirthi a shainiú, mar shampla, i measúnú riosca comhshaoil. Is éard atá i gceist leis ceist a chur in iúl agus a shainiú conas is féidir í a fhreagairt (e.g. trí na críochphointí atá le tomhas a aithint)
Páirteanna de mhóilíní orgánacha a chreidtear a bheith freagrach as éifeachtaí díobhálacha (e.g. géineatocsaineacht) agus is féidir iad a úsáid chun tocsaineacht comhdhúl comhchosúil a thuar
Bia-ábhar ina bhfuil méideanna tiubhaithe cothaitheach nó substaintí eile atá ceaptha chun cur leis an ngnáthréim bhia
An gaol idir méid substainte a bhfuil orgánach aonair, pobal nó éiceachóras nochta dó agus an bealach ina bhfreagraíonn sé (e.g. ó thaobh tocsaineachta de)
Déanann sé cur síos ar shubstaint a ghníomhaíonn in aghaidh substainte eile, rud a chealaíonn a éifeacht; mar shampla, hormón a chuireann cosc ar fheidhmiú hormóin eile nuair a scaoiltear sa chorp é
An cumas atá ag miocróib fás i láthair substaintí atá deartha go sonrach chun iad a mharú; mar shampla, tá roinnt ionfhabhtuithe daonna frithsheasmhach in aghaidh antaibheathach anois, rud a chruthaíonn imní faoina n-úsáid fhorleathan