Συχνές ερωτήσεις

Last reviewed date:

Τα υγιή φυτά είναι απαραίτητα για την υγεία μας, την ασφάλεια των τροφίμων και ένα υγιές περιβάλλον. Τα φυτά αποτελούν το 80% της τροφής που τρώμε, καθαρίζουν τον αέρα που αναπνέουμε και συμβάλλουν στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής απορροφώντας το διοξείδιο του άνθρακα. Αποτελούν επίσης σημαντικό μέρος των ποικιλόμορφων οικοσυστημάτων μας, τα οποία περιλαμβάνουν ανθρώπους, ζώα και μικροοργανισμούς.

Υγιή φυτά=καλή υγεία

Τα παράσιτα των φυτών περιλαμβάνουν επιβλαβείς οργανισμούς όπως βακτήρια, ιούς, μύκητες, νηματώδεις οργανισμούς, έντομα και ακάρεα που βλάπτουν τα φυτά. Ορισμένα παράσιτα που είναι μη αυτόχθονες οργανισμοί είναι γνωστοί ως «χωροκατακτητικά ξένα είδη». Μπορούν να διαταράξουν τα οικοσυστήματα όταν εισαχθούν σε νέες περιοχές. Οι εν λόγω επιβλαβείς οργανισμοί συχνά εξαπλώνονται μέσω του παγκόσμιου εμπορίου και μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές βλάβες. 

Η νομοθεσία της ΕΕ για την υγεία των φυτών (κανονισμός (ΕΕ) 2024/3115) προβλέπει αυστηρούς κανόνες για την προστασία των φυτών και την ασφαλή εμπορία φυτών.

Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικαιροποιεί τακτικά τον κατάλογο των επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών και των μέτρων έκτακτης ανάγκης που εφαρμόζονται για τη διαχείριση των εστιών ξένων επιβλαβών οργανισμών ή «επιβλαβών οργανισμών καραντίνας» από χώρες εκτός της ΕΕ (κανονισμός (ΕΕ) 2019/2072).

Ναι. Όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι υποχρεωμένα να τηρούν τους κανονισμούς της ΕΕ. Επιπλέον, έχουν υπογράψει τη Διεθνή Σύμβαση για την Προστασία των Φυτών (IPPC), μια παγκόσμια συνθήκη που αποσκοπεί στην πρόληψη της εξάπλωσης επιβλαβών οργανισμών και στην προώθηση συντονισμένων προσπαθειών για την προστασία των φυτών.

Τα φυτά, οι σπόροι και το λοιπό φυτικό υλικό που εισάγονται από χώρες εκτός της ΕΕ πρέπει να φέρουν πιστοποιητικό φυτοϋγείας. Αυτό το επίσημο έγγραφο, το οποίο επιβεβαιώνει ότι το φυτό είναι απαλλαγμένο από επιβλαβείς οργανισμούς, εκδίδεται από τον εθνικό οργανισμό φυτοπροστασίας μιας χώρας ή από τρίτους εξουσιοδοτημένους από τον εν λόγω οργανισμό.

Όσον αφορά τα φυτά που εισάγονται και εξάγονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το φυτοϋγειονομικό διαβατήριο είναι εγγύηση της καλής τους υγείας. 

Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) είναι οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης που παρέχει αμερόληπτες επιστημονικές συμβουλές σχετικά με τους κινδύνους για την υγεία των τροφίμων και των φυτών. Η EFSA βοηθά την ΕΕ να εκτιμήσει τις απειλές που εγκυμονούν οι επιβλαβείς οργανισμοί, αξιολογεί τις πιθανές επιπτώσεις τους στη γεωργία και τα οικοσυστήματα και υποστηρίζει τα κράτη μέλη στην ανάπτυξη μηχανισμών έγκαιρης ανίχνευσης.

Η αύξηση σε παγκόσμια κλίμακα των ταξιδιών, του τουρισμού και του άτυπου εμπορίου ενέχει μεγαλύτερο κίνδυνο εισόδου νέων επιβλαβών οργανισμών στην ΕΕ. Η κλιματική αλλαγή και άλλες περιβαλλοντικές πιέσεις ευθύνονται επίσης για αυτήν την αυξανόμενη απειλή. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η προετοιμασία και η ενημέρωση είναι πιο σημαντικές από ποτέ.

Ευαισθητοποιήστε τα άτομα γύρω σας! Πολλοί στην ΕΕ δεν γνωρίζουν τους κινδύνους που εγκυμονούν οι επιβλαβείς για τα φυτά οργανισμοί. Είτε είστε κηπουρός, συχνός ταξιδιώτης ή ενδιαφερόμενος γονέας, μπορείτε να διαδώσετε το μήνυμα και να κάνετε τη διαφορά.

Είναι πολύ ευκολότερο και λιγότερο δαπανηρό να προληφθεί η είσοδος των επιβλαβών οργανισμών στην ΕΕ από ό,τι είναι να εξαλειφθούν μετά την είσοδό τους.

Γίνετε φύλακας της υγείας των φυτών. Προστατεύστε την υγεία των φυτών - και τη δική σας.

Παρακάτω παραθέτουμε συγκεκριμένες ενέργειες στις οποίες μπορείτε να προβείτε:

  • Ταξιδέψτε συνειδητά. Μην φέρνετε στο σπίτι φυτά, σπόρους ή φρέσκα φυτικά προϊόντα, όπως φρούτα ή λαχανικά, από το εξωτερικό. Θα μπορούσαν να μεταφέρουν παράσιτα ή ασθένειες.
  • Αγοράστε υπεύθυνα: Παραγγέλνετε μόνο φυτά ή σπόρους μέσω διαδικτύου από αξιόπιστες πηγές της ΕΕ που παρέχουν φυτοϋγειονομικό διαβατήριο ή πιστοποιητικό.
  • Ελέγξτε τα φυτά σας: Ελέγξτε τυχόν ασυνήθιστες κηλίδες, παράσιτα ή ενδείξεις ασθένειας στον κήπο σας. Εάν δεν μπορείτε να τα προσδιορίσετε, αναζητήστε τη βοήθεια ειδικών.
  • Εμπνεύστε άλλους: Βοηθήστε τα παιδιά και την κοινότητά σας να κατανοήσουν γιατί είναι σημαντική η υγεία των φυτών.
  • Διαδώστε το μήνυμα: Συζητήστε για την υγεία των φυτών διαδικτυακά ή με φίλους. Μικρές πράξεις μπορούν να συμβάλουν στην ανάσχεση μεγάλων προβλημάτων.