Sıkça Sorulan Sorular

Last reviewed date:

Sağlıklı bitkiler sağlığımız, güvenlir gıda ve sağlıklı bir çevre için gereklidir. Bitkiler yediğimiz yiyeceklerin % 80'ini oluşturur, soluduğumuz havayı temizler ve karbondioksiti emerek iklim değişikliğiyle mücadeleye yardımcı olur. Ayrıca insanlar, hayvanlar ve mikroorganizmaları içeren çeşitli ekosistemlerimizin de önemli bir parçasıdırlar.

Sağlıklı bitkiler = sağlıklı yaşamlar.

Bitki zararlıları bakteriler, virüsler, mantarlar, nematodlar, böcekler ve bitkilere zarar veren akarlar gibi zararlı organizmaları içerir. Yerli olmayan bazı zararlı organizmalar "istilacı yabancı türler" olarak bilinir. Bunlar yeni alanlara girdiklerinde ekosistemleri bozabilirler. Bu zararlılar genellikle küresel ticaret yoluyla yayılır ve ciddi ekonomik, çevresel ve sosyal zararlara neden olabilir.

Türkiye’de “Bitki Karantinası Yönetmeliği” bitkilerin korunmasına yardımcı olmak ve bitkilerde güvenli bir ticaret sağlamak için sıkı düzenlemeler sağlar.

Buna ek olarak, Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye dışından gelen yabancı veya “karantina zararlılarının” salgınlarını yönetmek için yürürlükte olan zararlı bitki organizmaları ve acil durum önlemlerinin bir listesini düzenli olarak günceller .

Türkiye dışından ithal edilen bitkiler, tohumlar ve diğer bitkisel ürünler bitki sağlığı sertifikası taşımalıdır. Bitkinin zararlı organizmalardan ari olduğunu teyit eden bu resmi belge, bir ülkenin Ulusal Bitki Koruma Örgütü (NPPO) veya NPPO tarafından yetkilendirilen üçüncü taraflarca düzenlenir.

İthal edilen bitkiler için ülke içerisinde bitki pasaportu bunların sağlıklı olduklarının garantisidir.

Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA), gıda ve bitki sağlığı riskleri konusunda tarafsız bilimsel tavsiyelerde bulunan bir Avrupa Birliği kurumudur. EFSA, AB'nin zararlıların oluşturduğu tehditleri değerlendirmesine yardımcı olur, tarım ve ekosistemler üzerindeki potansiyel etkilerini değerlendirir ve Üye Devletleri erken tespit mekanizmaları geliştirmeleri konusunda destekler.

Artan küresel seyahat, turizm ve gayri resmi ticaret, Türkiye’ye yeni zararlıların girme riskini artırıyor. İklim değişikliği ve diğer çevresel baskılar da bu büyüyen tehdide katkıda bulunuyor. Bu nedenle hazırlıklı ve bilinçli olmak her zamankinden daha önemlidir.

Farkındalığı artırın! Türkiye’de pek çok kişi bitki zararlılarının yarattığı tehlikelerin farkında değil. İster ev bahçıvanı, ister sık seyahat eden biri ya da endişeli bir ebeveyn olun, bu konuyu yayabilir ve bir fark yaratabilirsiniz.

Zararlıların Türkiye’ye girmesini önlemek, bir kez girdikten sonra onları yok etmekten çok daha kolay ve daha az maliyetlidir.

Bir Bitki Sağlığı Elçisi Olun. Bitki sağlığını ve kendi sağlığınızı koruyun.

Alabileceğiniz bazı özel önlemler şunlardır:

  • Bilinçli olarak seyahat edin. Yurt dışından bitki, tohum veya meyve ya da sebze gibi taze bitki ürünlerini eve getirmeyin. Bunlar zararlıları veya hastalıkları taşıyabilirler.
  • Sorumlu bir şekilde satın alın: Sadece bitki pasaportu veya sertifikası sağlayan güvenilir Türk kaynaklarından çevrim içi bitki veya tohum sipariş edin.
  • Bitkilerinizi kontrol edin: Bahçenizde olağandışı lekeler, zararlılar veya hastalık belirtileri olup olmadığına bakın. Bunları tespit edemiyorsanız, uzman yardımı alın.
  • Başkalarına ilham verin: Çocukların ve toplumunuzun bitki sağlığının neden önemli olduğunu anlamasına yardımcı olun.
  • Mesajı paylaşın: Bitki sağlığı hakkında çevrim içinde veya arkadaşlarınızla konuşun. Küçük eylemler büyük sorunları durdurmaya yardımcı olabilir.