Ποιος είναι «Ο απαιτητικός X, ο φοβερός δολοφόνος φυτών»;
Μην χάσετε το νέο μας κόμικ, με τίτλο "Ο απαιτητικός X, ο φοβερός δολοφόνος φυτών" και ελάτε να ξεσκεπάσουμε τον ένοχοXylella fastidiosa, ένα επικίνδυνο παθογόνο των φυτών που προκαλεί σοβαρές ζημιές στην οικονομία και το περιβάλλον. Το κόμικ «Ο απαιτητικός X, ο φοβερός δολοφόνος φυτών» σχεδιάστηκε από την εικονογράφο Miriam Rivera, και πραγματοποιήθηκε από την EFSA σε συνεργασία με τον Miguel Ángel Miranda, εμπειρογνώμονα στο Universidad de las Islas Baleares.
Το κόμικ είναι διαθέσιμο στα αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά, ιταλικά, ισπανικά, πορτογαλικά, σλοβενικά, κροατικά και ελληνικά.




Σκίτσο 1
Σκίτσο σε στυλ γουέστερν που απεικονίζει ένα μεγάλο Χ στο οποίο αναγράφεται «Καταζητείται ο απαιτητικός Χ για τη δολοφονία πολλών φυτών»
Αφηγητής: Ενώ ο κόσμος βάδιζε προς τον 20ό αιώνα, η επιστήμη σημείωνε πρόοδο και ο κόσμος γινόταν μικρότερος, στην Αμερική συνέβαινε κάτι περίεργο: ορισμένα φυτά πέθαιναν για ανεξήγητους λόγους. Γιατί;
Σκίτσο 2
Αφηγητής για το Σκίτσο 2: Κάποιος ή κάτι πραγματοποιούσε σιωπηλές επιθέσεις σε φυτά.
Χαρακτήρας 1, Newton Pierce (1892): Σκέφτεται: Τι συμβαίνει εδώ;
Σκίτσο 3
Αφηγητής: Ο τρόπος εξόντωσης των φυτών ήταν πάντα ο ίδιος: τα φυτά αρρώσταιναν, μαραίνονταν και πέθαιναν ανεξάρτητα από τις προσπάθειες διάσωσής τους. Μόλις στα τέλη της δεκαετίας του 1980 οι ερευνητές κατάφεραν να αποκαλύψουν τον ένοχο.
Φυτό: «Δεν αισθάνομαι πολύ καλά, γιατρέ, αισθάνομαι αδυναμία παρόλο που πίνω 2-4 λίτρα νερό την ημέρα. Επίσης, εξακολουθώ να διψάω πολύ!»
Σκίτσο 4
- Δείτε εδώ γιατρέ!
- Ωχ, όχι! Κάτι φράζει τα αγγεία σου, και δεν μπορείς να λάβεις θρεπτικά συστατικά, όσο και αν σε ποτίζουμε!
- Μας έπιασαν!
Σκίτσο 5
Αφηγητής: Ο απαιτητικός X αποκαλύφθηκε και επρόκειτο για το βακτήριοXylella fastidiosa, ένα επικίνδυνο παθογόνο που προσβάλλει τα φυτά και κανείς δεν ξέρει πώς να το σταματήσει!
Βακτήριο 1 με τροχήλατο βαλιτσάκι: «Τι σχέδια έχεις για το Σαββατοκύριακο;
Βακτήριο 2: Τίποτα το ιδιαίτερο, θα μεταφερθώ σε ένα φυτό στη διπλανή αυλή. Πρέπει να βιαστώ, έρχεται το ταξί μου, το Τζιτζικάκι (Sharpshooter)*
Βακτήριο 1: Καλή τύχη! Να τα ξαναπούμε σύντομα, βιάζομαι κι εγώ τώρα: πρέπει να προλάβω το πλοίο μου.
Σκίτσο 6
- Αντίο Αμερική!
- Αχ, ανυπομονώ να ανακαλύψω τον κόσμο.
Συνεχίζεται...
Σκίτσο 7
*Υποσημείωση: Υπό φυσικές συνθήκες, το Xylella fastidiosa μεταδίδεται από έντομα-φορείς. Το τζιτζικάκι, το οποίο τρέφεται από το ξύλωμα των φυτών, αποτελεί έναν από τους πιο συνηθισμένους φορείς μετάδοσης στην Αμερική.
Τίτλος: Ο Απαιτητικός X φθάνει στην Ευρώπη
Σκίτσο 1
Πλαίσιο: 2013.
Αφηγητής: Η Νότια Ιταλία, μια περιοχή όπου τα ελαιόδεντρα και το εξαιρετικό τους λάδι είναι βαθιά ριζωμένα στον πολιτισμό της από την αρχαιότητα.
Αφηγητής: Ωστόσο, τα ελαιόδεντρα αργοπεθαίνουν ...
Ο ερευνητής σκέπτεται: Έχω ένα άσχημο προαίσθημα ότι ο Απαιτητικός X θα μπορούσε να βρίσκεται πίσω από την πανδημία. Αυτό είναι καταστροφή!
Σκίτσο 2
Αφηγητής: Μετά από αναλύσεις ...
Ερευνητής: «Ωχ, όχι! Είναι το βακτήριο Xylella fastidiosa!"
Το βακτήριο Xylella λέει χαμογελώντας πλατιά: «Ναι, είμαι πολύ απαιτητικό!»
Αφηγητής: Ναι, πρόκειται για το Xylella, γνωστό ως ένα από τα πιο επικίνδυνα φυτοπαθογόνα στον κόσμο.
Ένας επιστήμονας λέει: «Πρέπει να ενημερώσουμε αμέσως τις αρχές. Δελτίο εξαφάνισης. Ένα επικίνδυνο παράσιτο αναζητείται!»
Σκίτσο 3
Αφηγητής: Οι ιταλικές αρχές προειδοποίησαν ταχύτατα το φυτοϋγειονομικό γραφείο της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Μπαλόνι κειμένου στις Βρυξέλλες: Αυτό είναι σοβαρό! Χρειαζόμαστε επιστημονικές συμβουλές — ποιον να καλέσουμε; Καλέστε την EFSA*!
Υποσημείωση: Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) είναι οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης που παρέχει επιστημονικές συμβουλές στις αρχές και ενημερώνει σχετικά με τους κινδύνους στην τροφική αλυσίδα καθώς και για την υγεία των φυτών
Πάρμα, Βόρεια Ιταλία
Εμπειρογνώμονες της EFSA που εργάζονται για την παροχή άμεσων συμβουλών. Ένας από αυτούς αναφέρει: «Η Ευρώπη κινδυνεύει. Το Xylella μπορεί να επιτεθεί σε διάφορα φυτά σε πολλές περιοχές.»
Σκίτσο 4
Αφηγητής: Πρέπει να ληφθούν επείγοντα μέτρα για την καταπολέμηση του Xylella και να χρηματοδοτηθεί έρευνα σχετικά με τις μεθόδους για τον έλεγχό του.
Αφηγητής: Εν τω μεταξύ, οι επιστήμονες προσπαθούν να αποκτήσουν περισσότερες πληροφορίες για το Xylella και να βρουν μια ελπιδοφόρα θεραπεία.
Ο Domenico μπορεί να πει: «Χμμ… θα μπορούσαν μήπως τα έντομα αυτά, οι αφροκόροι, να ευθύνονται για την εξάπλωση του Xylella;»
Συνεχίζεται...
Τίτλος: το x. fastidiosa ξαναχτυπα
Σκίτσο 1
Πλαίσιο: Ισπανία, 2016
Αφηγητής: Την ώρα που στη νότια Ιταλία τα ελαιόδεντρα πέθαιναν, ανακαλύφθηκε απροσδόκητα στις Βαλεαρίδες Νήσους το X. Fastidiosa. Αμπέλια, ελιές και αμυγδαλιές στο αρχιπέλαγος άρχισαν να αρρωσταίνουν.
Ένα πράσινο φύλλο αμυγδαλιάς λέει σε ένα κιτρινωπό φύλλο αμυγδαλιάς: «Δεν θέλω να σε ανησυχήσω, αλλά το χρώμα σου δεν είναι φυσιολογικό».
Σκίτσο 2
Συνέχεια
Σκίτσο 3
Αφηγητής: Η Xylella fastidiosa μεταδίδεται από το ένα φυτό στο άλλο μέσω εντόμων που τρέφονται με τον χυμό των ξυλωδών αγγείων. Στην Ευρώπη, χρησιμοποιεί τα κοινώς αποκαλούμενα «τζιτζικάκια»!
Τζιτζικάκι, το οποίο δεν γνωρίζει την παρουσία του βακτηρίου: «Χμμ, αυτό το ξύλωμα έχει νότες ωμού αμυγδάλου, όμως είναι αρκετά ξηρό σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια».
Σκίτσο 4
Αφηγητής: Οι έρευνες έδειξαν ότι τα τζιτζικάκια μετακινούνται σε όλες τις καλλιέργειες. Μετακινούνται παντού, από το γρασίδι μέχρι τους θάμνους και τα δέντρα! Οπότε, ο έλεγχος των εντόμων αυτών είναι πραγματικά κάτι δύσκολο.
Τζιτζικάκι: «Εδώ είμαι» x 5 φορές.
Χαρακτήρας: νύμφες τζιτζικιού σε κοντινό πλάνο: Είμαι μια νύμφη τζιτζικιού[1]. Αναπτυσσόμαστε μέσα σε ένα λευκό κουκούλι που φτιάχνουμε μέσα στο γρασίδι.
Εντομολόγος (ειδικός στα έντομα): Αυτό είναι μια τεράστια πρόκληση, τι μπορούμε να κάνουμε;
Σκίτσο 5
Εντομολόγος: Μπορούμε να μάθουμε περισσότερα για τον τρόπο με τον οποίο μεταδίδουν το βακτήριο μελετώντας τα στο εργαστήριο.
Σκίτσο 6
Αφηγητής: Το τζιτζικάκι μολύνεται με το βακτήριο X. Fastidiosa την ώρα που τρέφεται με κάποιο μολυσμένο φυτό. Τα βακτήρια αναπτύσσονται στο στόμα του εντόμου, έτοιμα να μεταδοθούν ξανά.
Σκίτσο 7
Τζιτζικάκι 1: «Είμαι αρνητικός,...εσύ;»
Τζιτζικάκι 2: «Είμαι θετικός. Εκείνο το φυτό που έφαγα για μεσημεριανό ήταν μολυσμένο με Xylella! Ουπς!»
Αφηγητής: Η ανάλυση του στόματος του εντόμου δείχνει ποια είδη φέρουν την Xylella.
Σκίτσο 8
Εντομολόγος: Θα σας πω κάτι σημαντικό που πρέπει να γνωρίζετε. Δεδομένου ότι τα κυριότερα είδη-φορείς σε κάθε περιοχή μπορεί να είναι διαφορετικά, χρειαζόμαστε διάφορες εναλλακτικές επιλογές ώστε να τα ελέγχουμε και να αποτρέπουμε την περαιτέρω εξάπλωση του X. Fastidiosa!
Αφηγητής: Για παράδειγμα, στις Βαλεαρίδες Νήσους βρέθηκε θετικό στην Xylella περίπου το 20% των εντόμων. Το γεγονός αυτό είναι σημαντικό για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο το βακτήριο X. Fastidiosa μπορεί να εξαπλώνεται από καλλιέργεια σε καλλιέργεια.
Σκίτσο 9
Neophilaenus spumarius:: «Βρίσκομαι σε μικρότερη αφθονία στις καλλιέργειες»
Αφηγητής: Πλέον, γνωρίζουμε ότι στην Ευρώπη ορισμένα είδη τζιτζικιών βρίσκονται σε μεγαλύτερη αφθονία σε σχέση με κάποια άλλα και, ως εκ τούτου, ο κίνδυνος μετάδοσης ποικίλλει.
Σκίτσο 10
Γυναίκα υπάλληλος της EFSA εξηγεί: Τα τζιτζικάκια είναι ευρέως διαδεδομένα στην Ευρώπη, επομένως, σε περίπτωση εισαγωγής μολυσμένων φυτών, η Xylella μπορεί να μεταδοθεί και να παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Αφηγητής: Είναι ξεκάθαρο ότι το X. Fastidiosa θέλει να παραμείνει στην Ευρώπη, θέτοντας σε κίνδυνο τα φυτά μας. Τι μπορεί να γίνει τώρα;
Συνεχίζεται...
[1] Οι νύμφες είναι έντομα στα αρχικά στάδια ανάπτυξης, τα οποία μεταμορφώνονται σε ενήλικες.
Τίτλος: Το X. Fastidiosa βρίσκεται σε δύσκολη θέση: η επιστήμη έχει προχωρήσει!
Σκίτσο 1
Πλαίσιο: 2023
Αφηγητής: Μία δεκαετία έχει περάσει από τότε που το Xylella fastidiosa εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Ευρώπη. Γνωρίζουμε πλέον ότι το Xylella μπορεί να μολύνει περισσότερα από 400 είδη από 60 διαφορετικές οικογένειες φυτών. Οι επιστήμονες, από κοινού με τις τοπικές, εθνικές και ευρωπαϊκές αρχές και τα ευρωπαϊκά όργανα, όπως η EFSA[1] και η EPPO[2], έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους και εργάζονται ακατάπαυστα για την εξεύρεση λύσεων.
Σκίτσο 2
Αφηγητής: Η εξάπλωση του Xylella οφείλεται κυρίως στη μεταφορά των μολυσμένων φυτών. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, οι έλεγχοι στα σύνορα είναι τόσο σημαντικοί· ώστε να εντοπίζεται κάθε επιβλαβής οργανισμός που μπορεί να κρύβεται στα φορτία.
Σκίτσο 3
Αφηγητής: Είναι πολύ σημαντικό να μεταφέρουμε μόνο υγιή φυτά συνοδευόμενα από φυτοϋγειονομικά πιστοποιητικά (επίσημα πιστοποιητικά της καλής υγείας των φυτών!).
Σκίτσο 4
Αφηγητής: Οι έλεγχοι μπορούν να εμποδίσουν τη διασπορά του βακτηρίου Xylella. Τι μπορεί να γίνει όμως για τις περιοχές που έχουν ήδη πληγεί; Υπάρχει ελπίδα;
Επιστήμονας: Μολύνοντας τεχνητά τα φυτά με Xylella μπορούμε να μάθουμε περισσότερα σχετικά με την ανθεκτικότητα των φυτών στο βακτήριο.
Σκίτσο 5
Αφηγητής: Αυτό πιστεύουν οι επιστήμονες. Μία από τις πλέον ελπιδοφόρες λύσεις βασίζεται στην αντοχή των ελαιόδεντρων στο Xylella fastidiosa.
Δέντρα: «Αχ να τα πάλι. Αυτά τα απαιτητικά βακτήρια δεν έχουν καταλάβει ακόμη πόσο ανθεκτικά είμαστε.
Δέντρο 2: Μπα, όταν μας επιτεθεί το Xylella εμείς θα συνεχίσουμε να πρασινίζουμε και να απορροφάμε νερό, χωρίς πρόβλημα!
Σκίτσο 6
Επιστήμονας: Χμμ, ενδιαφέρουσες αυτές οι ποικιλίες ελαιόδεντρων, δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα!
Σκίτσο 7
Αφηγητής: Η έρευνα φιλοδοξεί να κάνει τη ζωή του Xylella ακόμη δυσκολότερη. Οι ερευνητές έχουν βρει καινοτόμους τρόπους για να νικήσουν το Xylella, όπως δρόνους έγκαιρου εντοπισμού έως θερμικές θεραπείες και ελέγχους για τα έντομα φορείς της ασθένειας!
Σκίτσο 8
Αφηγητής: Ενώ αναπτύσσονται νέες τεχνικές, η επιτήρηση των επιβλαβών οργανισμών στα φυτά είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου να περιοριστεί η εξάπλωση του Xylella και των άλλων εξίσου επικίνδυνων παθογόνων.
Σκίτσο 9
Αφηγητής: Το Xylella είναι επικίνδυνος εχθρός. Πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας σε ολόκληρη την Ευρώπη ώστε να αποτραπεί η εξάπλωσή του: τα φυτώρια, οι γεωργοί, αλλά και οι επιστήμονες, οι φυτοϋγειονομικοί επιθεωρητές και οι πολίτες. Να μην δώσουμε καμία ευκαιρία στο Xylella να εξαπλωθεί!
Ένα φυτό λέει στον αναγνώστη: μπορείς και εσύ να συμβάλλεις στην εξαφάνιση του Xylella! Μην ταξιδεύεις χωρίς πιστωτικό φυτοϋγείας! Μην θέτεις σε κίνδυνο την υγεία των φυτών!
[1] Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) είναι οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης που παρέχει επιστημονικές συμβουλές στις αρχές και ενημερώνει σχετικά με τους κινδύνους στην τροφική αλυσίδα καθώς και για την υγεία των φυτών.
[2] Η EPPO είναι η Ευρωπαϊκή και Μεσογειακή Οργάνωση για την Προστασία των Φυτών.



